Zelfgestuurd leren op het werk: zo pak je dat aan

Zelfgestuurd leren levert veel op. Zo helpt het werkgevers om talent te behouden en innovatie te versnellen. Medewerkers zijn gemotiveerder en ontwikkelen zich sneller dankzij zelfgestuurd leren.
In dit artikel lees je:
- Wat zelfgestuurd leren precies inhoudt
- De voordelen van zelfgestuurd leren voor medewerkers en organisaties
- Praktische stappen om een cultuur van zelfgestuurd leren te bouwen
- Een praktijkvoorbeeld van hoe telecomorganisatie Sky dit succesvol heeft aangepakt
- Hoe je de impact van zelfgestuurd leren meet
Wat is zelfgestuurd leren?
Zelfgestuurd leren betekent dat medewerkers zelf bepalen wat, wanneer en hoe ze leren. De regie ligt dus niet langer volledig bij de organisatie, maar bij de medewerker.
Dat betekent niet dat je mensen aan hun lot overlaat. Het gaat erom dat je medewerkers de juiste omgeving, tools en stappen voor zelfgestuurd leren biedt, zodat ze kunnen groeien. Dat kan variëren van een cultuur waarin leren actief wordt gestimuleerd tot een gebruiksvriendelijk digitaal leerplatform dat uitnodigt om zelf aan de slag te gaan.
Een vergelijking van het NIH laat zien dat studenten die zelfgestuurd leren zelf hun timing bepalen, zelf kiezen in welke volgorde ze het lesmateriaal doornemen en zelf hun bronnen uitzoeken.
Slimme organisaties spelen daarop in door gebruiksvriendelijke frameworks en tools aan te bieden die hun medewerkers hierbij helpen.
De voordelen van zelfgestuurd leren voor medewerkers en organisaties
Zelfgestuurd leren levert veel op voor zowel medewerkers als organisaties.
Voordelen voor medewerkers
Zelfgestuurd leren geeft medewerkers een gevoel van eigenaarschap. Die autonomie is een sterke motivator, zeker voor jongere generaties zoals Gen Z.
Belangrijker nog: het stimuleert groei. Uit een langlopend onderzoek in 16 landen blijkt dat zelfgestuurd leren een voorspeller is van het ontwikkelen van extra competenties én betere prestaties op het werk.
Voordelen voor organisaties
Organisaties zien steeds vaker dat zelfgestuurd leren de betrokkenheid en het behoud van medewerkers verbetert. Dat zijn op dit moment twee van de belangrijkste doelen voor veel organisaties in de Verenigde Staten. Zelfgestuurd leren kan daarnaast ook de productiviteit verhogen.
Dat komt doordat medewerkers skills ontwikkelen die direct bijdragen aan de doelen van de organisatie. Ze kunnen sneller inspelen op nieuwe omstandigheden of uitdagingen.
Medewerkers met actuele kennis en relevante skills helpen organisaties bovendien om complexe vraagstukken efficiënter aan te pakken.
Praktische stappen voor een cultuur van zelfgestuurd leren
Veel managers willen medewerkers stimuleren om zelf meer regie te nemen over hun ontwikkeling, maar weten niet goed waar ze moeten beginnen. Daarom hier een aantal concrete stappen:
1. Geef medewerkers eigenaarschap over leren
Zoals telecomorganisatie Sky ontdekte, werkt zelfgestuurd leren het best wanneer medewerkers leren zien als onderdeel van hun gewone werkdag, niet als iets dat ze ernaast moeten doen. Dat betekent dat medewerkers:
- Tijd moeten krijgen om met hun leerdoelen aan de slag te gaan
- Toegang moeten hebben tot relevante content
- Tools nodig hebben die het makkelijk maken om zelfstandig te leren
2. Zorg voor eenvoudige toegang tot leermateriaal
Zelfgestuurd leren valt of staat met toegankelijkheid. Medewerkers moeten in één oogopslag kunnen vinden wat ze nodig hebben. Dat betekent dat leermateriaal duidelijk en overzichtelijk beschikbaar moet zijn, bij voorkeur op één gebruiksvriendelijk platform. Het helpt daarnaast om content te bundelen per thema of vakgebied, zodat medewerkers sneller zien wat relevant is voor hun werk.
3. Erken en beloon initiatief
Waardering werkt motiverend. Wanneer medewerkers uit zichzelf nieuwe kennis opdoen of collega’s helpen om te leren, is het belangrijk om dat te benoemen. Dat hoeft helemaal niet groot of formeel te zijn. Een klein compliment of een bedankje op het juiste moment kan al veel doen, zolang het maar gekoppeld is aan een concrete bijdrage of prestatie.
Case study: hoe Sky zelfgestuurd leren stimuleert
In een GoodHabitz webinar vertelde het Learning & Development team van telecomorganisatie Sky hoe ze zelfgestuurd leren van de grond hebben gekregen.
Uit hun aanpak kwamen een aantal belangrijke elementen naar voren.
1. Maak leren onderdeel van het dagelijkse werk
Sky heeft leren niet alleen gekoppeld aan de doelen, maar ook aan de kernwaarden van de organisatie.
Senior Learning & Development Manager Christine Munk legt uit:
"Het gaat niet om leren om te leren. Leren heeft pas zin als het ergens aan bijdraagt."
2. Stimuleer kennisdeling
Sky heeft medewerkers actief betrokken bij het stimuleren van leren en hen ingezet als ambassadeurs.
Ook organiseerde Sky een speciale week rondom groei en ontwikkeling om het onderwerp extra aandacht te geven.
"Tijdens die week lieten we niet alleen zien welke mogelijkheden er zijn om te leren, maar ook hoe ze bijdragen aan persoonlijke en professionele groei."
3. Koppel leren aan organisatiedoelen
Zorg dat je leercontent aansluit op de strategische doelen van je organisatie.
Dat is vooral belangrijk wanneer je leerroutes maakt op basis van rol, niveau of skillset.
Laat ook zien hoe deze content past bij de loopbaan van medewerkers en bij de doelen van de organisatie.
4. Zorg dat leermateriaal makkelijk toegankelijk is
Sky bundelde vijftien aparte leeromgevingen in één centraal platform.
Dat maakte het voor medewerkers makkelijker om relevante content te vinden. Het platform was gebruiksvriendelijk en werkte ook goed op mobiel, zodat medewerkers altijd en overal konden leren.
5. Help medewerkers hun leerproces zelf te sturen
Sky wilde leren minder top-down maken en medewerkers juist stimuleren om zelf het initiatief te nemen. Daarom maakten ze het materiaal eenvoudig te delen, koppelden ze het aan concrete werkzaamheden en integreerden ze het in dagelijkse werkprocessen.
Group Learning & Development Manager Oksana Brabec zegt hierover:
"Het gaat om kansen creëren en leren verweven in de momenten die ertoe doen."
Tools, resources en strategieën die zelfgestuurd leren ondersteunen
De aanpak van Sky laat zien dat er verschillende praktische manieren zijn om zelfgestuurd leren te stimuleren.
Technologie is belangrijk om medewerkers altijd en overal toegang te geven tot leermateriaal. Er zijn genoeg platforms die je kunt aanpassen aan de behoeften van je organisatie.
Ook mentorschap en leren met en van collega’s kunnen medewerkers helpen in hun ontwikkeling. Door medewerkers van verschillende afdelingen of generaties aan elkaar te koppelen, voorkom je dat kennis op één plek blijft zitten. Deze manier van samen leren kan, net als bij Sky, zorgen voor kennisdeling én bijdragen aan een cultuurverandering.
Microlearning – lessen van 5 tot 15 minuten – is door apps zoals Duolingo en Anki populair geworden, maar is ook bewezen effectief. Bovendien past het makkelijk in een werkdag, wat het leren laagdrempelig maakt.
De impact meten van zelfgestuurd leren
Net als bij andere maatregelen binnen je organisatie is het waardevol om te zien wat zelfgestuurd leren oplevert.
Je kunt kijken naar kwalitatieve signalen, zoals feedback van medewerkers en de terugkoppeling van managers over de betrokkenheid van medewerkers. Daarnaast zijn er cijfers die iets zeggen over de impact van zelfgestuurd leren. Een belangrijke daarvan is het behoud van medewerkers, een onderwerp dat op dit moment voor veel organisaties hoog op de agenda staat.
Conclusie
Zelfgestuurd leren heeft voordelen voor zowel werkgevers als medewerkers. Organisaties worden innovatiever en medewerkers voelen zich meer betrokken. Meer weten? Ontdek hoe we van leren een goede gewoonte maken.
Veelgestelde vragen
Wat is een goede eerste stap om zelfgestuurd leren op het werk te stimuleren?
Zorg dat leercontent makkelijk toegankelijk en eenvoudig te gebruiken is.
Hoe meten organisaties het succes van zelfgestuurd leren?
Dat zie je terug in hogere betrokkenheid van medewerkers, een lager personeelsverloop en een groter aanpassingsvermogen binnen teams.
Welke tools ondersteunen zelfgestuurd leren het best?
Microlearning helpt bij zelfgestuurd leren. Korte lessen maken het mogelijk om op ieder moment een klein onderdeel te leren, waar je ook bent.


