Zo bouw je een leerecosysteem op – kader en stappenplan

De afgelopen vijf jaar hebben leerecosystemen de traditionele L&D vervangen.  

Bij het holistische model van een leerecosysteem gaat het om meer dan alleen een platform; het betreft een samenwerkingsomgeving die organisaties helpt zich aan te passen en te groeien. Maar wat is een leerecosysteem precies en hoe ontwikkel je er een?  

Dat is waarover Bas Puts, Global Head of Learning and Skill Architecture bij Siemens, kwam spreken in GoodHabitz' podcast Moving Forward. Op basis van dat interview wordt in dit artikel het volgende behandeld:

• een definitie van professionele leerecosystemen

• een werkbaar kader en praktische stappen

• een praktijkvoorbeeld van een leerecosysteem

Wat is een leerecosysteem?

Anders dan een traditioneel L&D-systeem dat kennis van één afdeling naar één medewerker stuurt, zet een leerecosysteem alle relevante partijen aan om informatie met elkaar te delen.  

In plaats van dat één persoon of afdeling de enige bron van kennis en het enige communicatiekanaal naar individuele medewerkers is, maakt het ecosysteem het makkelijk om kennis binnen de hele organisatie te delen.

In essentie brengt een leerecosysteem technologie, content en mensen samen om een naadloze leerervaring te bieden. De platformen zijn gebruikersgericht om de betrokkenheid te maximaliseren.

Waarom investeren in een leerecosysteem?

Dankzij de gedeelde leerervaring kunnen medewerkers niet alleen hun skills ontwikkelen, maar worden ze ook betrokken bij het leerproces en bij elkaar, wat belangrijk is voor het behoud van medewerkers.

McKinsey & Company ontdekte dat organisaties met een sterke cultuur 25% meer kans hebben om medewerkers vijf jaar of langer te behouden. Dat behoud is cruciaal, nu 29 Europese landen te kampen hebben met een tekort aan talent.

Sleutelelementen voor een succesvol leerecosysteem

Vier factoren maken dat een professioneel leerecosysteem optimaal tot zijn recht komt:

• Technologie: het platform moet gebruiksvriendelijk en makkelijk te begrijpen zijn. Zoals Bas in onze podcast uitlegde, moet een teamlid altijd met maximaal twee muisklikken bij relevante informatie kunnen komen.

• Content: er moet zowel door gebruikers gemaakte als geselecteerde content worden aangeboden. Deze moet boeiend en inspirerend zijn, zodat gebruikers worden gestimuleerd om meer te leren!

• Samenwerking: een community, een belangrijk onderscheidend kenmerk tussen ecosystemen en modules, betekent dat L&D mensen actief moet aanmoedigen om samen te werken en tegelijkertijd kwalitatief hoogwaardige content moet samenstellen.

• Feedback: er is een reden waarom apps met statistieken hun concurrenten overtreffen. Metingen leveren waardevolle feedback van gebruikers op en stimuleren voortdurende betrokkenheid. Het is tenslotte niet voor niets dat een zekere groene uil alle andere taalapps in de schaduw stelt.

Voorbeeld van een leerecosysteem: de samenwerkingsaanpak van Siemens

De nieuwe aanpak van Siemens begon met het besef dat de functie van L&D is veranderd. Bas vertelde het volgende in de aflevering van Moving Forward:

“Vroeger zeiden we dat de L&D-afdeling als een voetbalwedstrijd was: we speelden in de Champions League en wisten exact wat er nodig was om succesvol te zijn. Maar nu spelen we ineens basketbal. De behoeften voor L&D zijn totaal anders en wat succes inhoudt, is fundamenteel veranderd.”

Ze begonnen samen met specialisten hun leerecosysteem te plannen en op te bouwen als een langetermijncampagne, in plaats van ad hoc content te delen.  

Deze eerste campagne omvatte interviews met gebruikers, waaruit een cruciaal punt naar voren kwam: medewerkers weten niet altijd dat ze de tijd kunnen nemen om te leren. Bij het opzetten van een ecosysteem hoort ook het aanmoedigen van teamleden om te ontdekken wat hen interesseert.

Hun volgende stap was om contentcreatie ook buiten L&D te brengen. Bas onthulde een verrassende bevinding:  

“Denk aan TikTok: mensen volgen andere mensen. Leerecosystemen werken op dezelfde manier: zie het als co-creatie. Iedereen kan curator worden – bij Siemens zijn er meer dan 1700.”

Toen ze eenmaal een sterk systeem hadden ontwikkeld, was het tijd om doelen te stellen. Ze zorgden ervoor dat deze doelen in de dagelijkse gang van zaken werden geïntegreerd.  

Bas lichtte toe:

“Bij Siemens is het aantal leeruren (de tijd die aan het leerecosysteem wordt besteed) een van de overkoepelende doelstellingen van de organisatie. Deze statistieken zetten de dialoog tussen manager en medewerker in gang over hoe de bestede leeruren zo zinvol mogelijk kunnen zijn. Vervolgens kan dat weer worden meegenomen in gesprekken over carrièreontwikkeling.”

Vijf stappen om een leerecosysteem te ontwikkelen

1. Bepaal wat je organisatie nodig heeft en wie je trekkers worden.

Dit is heel specifiek voor jouw organisatie. Wat zijn je doelen? Welke skills mis je om die doelen te bereiken? Of wil je vooral dat je medewerkers tevreden en betrokken blijven?

Denk vervolgens na over je mensen. Wie zijn essentieel voor een succesvolle implementatie? Denk daarbij niet alleen aan managers, maar ook aan cultuurleiders. In een afdeling met een nieuwe baas en een ervaren en geliefde projectmanager is het bijvoorbeeld belangrijk om de twee aan boord te krijgen.  

2. Stimuleer een cultuur van samenwerking en co-creatie.

Een cultuur veranderen kan lastig zijn, daarom is het zo belangrijk om alle betrokkenen te identificeren. Gebruik hen om een klimaat van samenwerking en co-creatie te scheppen. Beloon positieve acties met waardering en moedig delen aan. Het doel is om ‘van ego naar eco te gaan’, zoals Bas het zegt.

3. Kies en integreer de juiste technologie.

Zoek naar platformen waarop je makkelijk kan samenwerken en die gebruiksvriendelijk zijn. Je wil mensen in je hele organisatie aanmoedigen om met elkaar te delen. Tegelijkertijd wil je het voor gebruikers eenvoudig maken om een onderwerp dat bij hen past en de informatie die ze nodig hebben te vinden.

4. Betrek je leergemeenschap actief.

Open gesprekken zijn een belangrijk onderdeel van het opbouwen van een community. Je moet van gebruikers horen wat wel en wat niet werkt. Je moet er ook voor zorgen dat medewerkers beseffen dat ze de tijd en ruimte hebben om nieuwe dingen te leren op het werk.  

5. Blijf meten en verbeteren.

Meten is niet alleen belangrijk voor de betrokkenheid van gebruikers, maar ook voor het blijven doorontwikkelen. Wat vandaag nieuw is, is morgen alweer oud, dus je moet je platform blijven verbeteren en je cultuur bijsturen om vooruitstrevend te blijven – en te blijven leren!

Zo overwin je veelvoorkomende obstakels voor een succesvol leerecosysteem

Zoals bij elke verandering zijn er een paar hindernissen die vaak voorkomen bij deze transitie. Hieronder lees je hoe je daarmee omgaat:

Draagvlak bij medewerkers

Zorg er niet alleen voor dat je belangrijke stakeholders aan boord hebt, maar ook dat je leerecosysteem aansluit bij de globale strategie van je organisatie. Zoals Bas opmerkt: “Er is een duidelijke consensus dat bijscholing en omscholing sneller dan ooit moeten gebeuren.”

Overdaad aan content

Zoals de BBC vaststelde, krijgen we op een dag meer informatie te verwerken dan iemand in de 15e eeuw in zijn hele leven.  

Geen wonder dus dat medewerkers last kunnen hebben van een overdosis content. Daarom hebben we allemaal nood aan een gebruiksvriendelijk platform en toegankelijke content. Leren moet leuk zijn.

Betrokkenheidsmoeheid

Langs alle kanten wordt op het werk en in hun privéleven de aandacht van je medewerkers gevraagd. Je bedrijfsleerecosysteem mag niet nog zo'n extra energievreter zijn. Het moet volledig geïntegreerd zijn in de cultuur en doelstellingen van je organisatie.  

Conclusie: benut het potentieel van je organisatie met een leerecosysteem

Zet in op samenwerking en co-creatie om op een gebruiksvriendelijk platform content te ontwikkelen die medewerkers aanspreekt. Zo zorg je er niet alleen voor dat je medewerkers bijblijven in een snel veranderende wereld, maar behoud je ook een sterk team.  

Benieuwd hoe?  

Luister naar onze podcastaflevering om meer te weten te komen over de transitie van Siemens.